Pewnie jesteście świadomi, że produkcja roślin to cykl, który składa się z wielu etapów, z których każdy jest równie ważny i bardzo trudno jest z któregoś z nich zrezygnować. Wielu producentów szuka rozwiązań technologicznych, które mogą usprawnić poszczególne etapy, przez co ułatwiają cały cykl produkcyjny. Najczęściej spotykamy się z koncentracją na poszukiwaniu rozwiązań technologicznych – najczęściej w postaci różnego rodzaju maszyn – na etapie sadzenia roślin. To właśnie w tym miejscu większość producentów upatruje możliwość uzyskania realnych oszczędności lub przyśpieszenia procesu. Czy słusznie? Jak najbardziej! Jest jednak małe ale…Okazuje się bowiem, że poprawa rozwiązań technologicznych i usprawnienia prowadzone tylko na etapie sadzenia roślin przynoszą oczekiwane efekty tylko do pewnego momentu, po którego przekroczeniu często okazuje się, że problem z wydajnością czy jakością pracy i sadzenia roślin nie leżał tylko po tej stronie. Często znaczące podniesienie wydajności poprzez inwestycje w wysokowydajne doniczkarki czy inne urządzenia do napełniania doniczek skutkuje koniecznością zatrudnienia dodatkowych pracowników, którzy będą w stanie odebrać doniczki z posadzonymi roślinami, a następnie umieścić je w wyznaczonym miejscu w gospodarstwie. W takiej sytuacji okazuje się, że oszczędności, które miały zostać wygenerowane poprzez inwestycję w maszyny w jednym miejscu mogą skutkować dodatkowymi kosztami w drugim i nie ma gwarancji, że koszty te się zbilansują. Z tego powodu coraz częściej spotykamy się z opiniami naszych klientów, że to właśnie skuteczna logistyka roślin po posadzeniu jest coraz częściej wąskim gardłem w produkcji roślin. Z tego powodu warto na problemy produkcyjne patrzeć znacznie szerzej i starać się przewidzieć jakimi konsekwencjami może skutkować konkretne rozwiązanie maszynowe i jakie problemy może wygenerować na innych etapach produkcji. Najrozsądniejszym wydaje się być zrównoważony rozwój poszczególnych etapów produkcji według przemyślanego planu. Czasami lepiej jest podzielić inwestycję na kilka mniejszych etapów i dać sobie szansę na dostosowanie innych elementów całego cyklu.
Zacznijmy więc od krótkiego przybliżenia najpopularniejszych rozwiązań usprawniających logistykę roślin w szkółkach.
1. TAŚMOCIĄGI TRANSPORTOWE
Taśmociągi transportowe są jednym z najstarszych rozwiązań, które usprawniają logistykę roślin w gospodarstwach szkółkarskich ale nie tylko. Podstawowe modele taśmociągów są zazwyczaj dość prostymi urządzeniami, których budowa jest najczęściej oparta o różnego rodzaju profile aluminiowe. Najczęściej również taśmociągi są modułami, które można ze sobą łączyć tworząc dzięki temu dłuższe ciągi transportowe. Są to ciągi liniowe tzn. że w przypadku kiedy chcemy zmienić kierunek musimy zastosować zakręt oraz podłączyć kolejną linię taśmociągów i tak dalej i tak dalej. Dzięki modułowej budowie oraz możliwości zmiany kierunku poprzez stosowanie różnego rodzaju zakrętów możemy tworzyć mniej lub bardziej skomplikowane ciągi transportowe, które w znaczący sposób ułatwią logistykę roślin.
2. STOŁY BUFOROWE
Stoły buforowe zaczynają coraz częściej pojawiać się na wyposażeniu linii produkcyjnych. W wielkim skrócie to bardzo duże taśmy transportowe, których zadaniem jest buforowanie doniczek z posadzonymi roślinami i kumulowaniu je w większe grupy, które następnie są zabierane i przewożone do miejsc docelowych. Z tego powodu stół buforowy nie sprawdzi się bez dodatkowej maszyny, którą najczęściej jest przystosowany do tego celu wózek widłowy ze specjalnie przygotowanymi widłami, dzięki którym możemy zabrać całą grupę doniczek czekających na stole buforowym.
3. WÓZKI DUŃSKIE
Jedno z najbardziej popularnych i uniwersalnych rozwiązań przeznaczonych do transportu roślin. Z założenia miały usprawniać transport pomiędzy szkółką, a klientem ale równie często są wykorzystywane do transportu wewnętrznego roślin. Dzięki temu, że można łatwo i szybko regulować ilość, jak również rozstawy pomiędzy półkami, jest to jedno z bardziej uniwersalnych rozwiązań. W mniejszych gospodarstwach są one pakowane ręcznie, ale są dostępne rozwiązania do automatycznego załadunku wózków tego typu.
4. WÓZKI SZKÓŁKARSKIE
Coraz bardziej popularne rozwiązanie w szczególności w szkółkach drzew i krzewów. Wózki tego typu to najczęściej platformy jedno, dwu lub trzypoziomowe na które można ładować doniczki z roślinami i przewozić je na miejsce docelowe. Różnią się od wózków duńskich tym, ze są znacznie większe i przede wszystkim mogą pracować w nierównym terenie. Ich dużą zaletą jest to, że podążają w ślad za ciągnikiem, dzięki czemu są świetnym rozwiązaniem do użycia na ciasnych i krętych drogach.
5. ROBOTY
Są to maszyny, które wchodzą w skład linii produkcyjnej i służą np. do pakowania pojedynczych doniczek w nosidła transportowe, które następnie są układane na stołach buforowych i transportowanej do miejsca docelowego. Dzięki temu można ułatwić dalsze etapy produkcji np. późniejsze przenoszenie przez pracowników, jak również zabezpieczyć rośliny przed wywracaniem się.
Jak widzicie jest co najmniej kilka rozwiązań, które mogą pomóc wam usprawnić logistykę roślin w waszych gospodarstwach. Na co zwrócić uwagę i jak wybrać najlepsze rozwiązanie? To trudne pytanie i żeby dobrze na nie odpowiedzieć trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników. Rozwiązanie musi być dostosowane do wielkości gospodarstwa. Nie ma sensu inwestować w super zaawansowane rozwiązanie, którego nie będziemy mogli wykorzystać w 100% ale z drugiej strony, w szczególności w gospodarstwach planujących rozwój warto ten rozwój brać pod uwagę i zbudować system logistyki roślin, który albo będzie w stanie obsłużyć w przyszłości większą ilość doniczek w tym samym czasie lub będzie mógł zostać w łatwy sposób rozbudowany i dostosowany do potrzeb. Na pewno należy wziąć pod uwagę ukształtowanie terenu, odległości od hali produkcyjnej, szerokości dróg i ich poziom skomplikowania (skrzyżowania, przejazdy itp.), sposób przygotowania kontnerowani. Wszystkie te aspekty będą pozwalały lub wykluczały dane rozwiązania. Z cała pewnością użycie wózków widłowych i odbiór roślin za ich pomocą ze stołów buforowych wymaga odpowiedniego przygotowania kontenerowni – kamienna podbudowa. Jest to ważne ponieważ na kontenerowaniach rozkład zagonów jest zazwyczaj taki sam więc wózek pokonuje wielokrotnie tą samą trasę przez co na słabo przygotowanej kontenerowni może tworzyć koleiny. Można w takim wypadku zastosować system kombinowany czyli stół buforowy i załadunek na wielopoziomowe wózki szkółkarskie i ich rozładunek na kontenerowni za pomocą wideł czy nosideł. Jak widzicie nie możemy wam jednoznacznie odpowiedzieć, które rozwiązanie będzie najlepsze dla konkretnego gospodarstwa bez odpowiedniej konsultacji. W naszym dorobku mamy już wiele systemów logistycznych i linii produkcyjnych więc chętnie podpowiemy wam na co zwrócić uwagę przy wyborze odpowiedniego lub w jaki sposób połączyć je pomiędzy sobą.
